Zmiana paradygmatu

Zmiana paradygmatu – koncepcja wprowadzona do powszechnego leksykonu przez amerykańskiego fizyka i filozofa Thomasa Kuhna. Jest ona fundamentalną zmianą podstawowych pojęć i praktyk eksperymentalnych dyscypliny naukowej. Chociaż Kuhn ograniczył użycie tego terminu do nauk przyrodniczych, koncepcja zmiany paradygmatu była również używana w wielu kontekstach nienaukowych do opisania głębokiej zmiany w fundamentalnym modelu lub postrzeganiu wydarzeń. Kuhn przedstawił swoją koncepcję zmiany paradygmatu w swojej wpływowej książce „The Structure of Scientific Revolutions” /1962/.
Przeciwstawia w niej zmiany paradygmatu, które charakteryzują rewolucję naukową, działalności normalnej nauki, którą określa jako pracę naukową wykonywaną w ramach obowiązujących ram lub paradygmatów. Zmiany paradygmatu pojawiają się, gdy dominujący paradygmat, w ramach którego działa normalna nauka, staje się niekompatybilny z nowymi zjawiskami, co ułatwia przyjęcie nowej teorii lub paradygmatu.